TY - JOUR ID - 134843 TI - «حق انتقاد» از منظر قرآن و سنّت JO - دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی قرآن، فقه و حقوق اسلامی JA - SIJL LA - fa SN - AU - نجفی، مفتح، موحدی ساوجی, محمدجواد، محمدهادی، محمدحسن AD - عضو هیئت علمی دانشگاه قم، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید/ نویسنده مسئول (mm.saveji@gmail.com). Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 3 IS - 3 SP - 149 EP - 170 KW - حق بر انتقاد KW - سنّت معصومان KW - شهروندان KW - نظام اسلامی KW - آزادی بیان DO - N2 - «انتقاد» به عنوان یکی از مهم‌ترین مظاهر آزادی بیان، محک مناسبی برای سنجش مردمی‌بودن نظام‌های سیاسی است. در نظام اسلامی که در دو مرحله حدوث و بقا، نیازمند رضایت عمومی می‌باشد، «نقد حاکمان» یا «نقد رفتار حاکمان»، حق شهروندان یا به نوعی تکلیف آنان به شمار می‌آید. این حق و تکلیف که مستفاد از آموزه‌های دینی است، به وسیله افراد به صورت مستقل یا در قالب تشکل‌های مدنی و احزاب سیاسی یا در ساختار نهادهای سیاسی قابل اعمال می‌باشد و نظام اسلامی، به تأمین و تضمین به‌کارگیری این حق از سوی شهروندان موظف است. نوشتار حاضر ضمن بررسی مفهوم انتقاد و تفاوت‌های آن با مفاهیمی چون عیب‌جویی، آزادی بیان و مخالفت، با بهره‌گیری از آیات قرآن کریم و سخن و سیره پیشوایان معصوم‰، به تبیین جایگاه و مبانی این حق پرداخته است و این فرضیه را مطرح می‌کند که منتقد در نظام سیاسی اسلام، از مصونیت برخوردار است و حتی در فرض تجاوز از مرزهای انتقاد، حاکمیت باید به نفع حق عمومی، از حق خویش بگذرد.    UR - https://www.sijl.ir/article_134843.html L1 - https://www.sijl.ir/article_134843_1005f9ad161fa20d72c3ce319e1f32db.pdf ER -