نویسندگان
1 سطح سه تفسیر و علوم قرآن حوزه علمیه قم و دانشجوی دکتری دانشگاه قرآن و حدیث (hamed.marefat@hotmail.com).
2 دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (abp114@yahoo.com).
چکیده
< p class="a" dir="RTL">با وجود گستره فراوان دانش فقه، مفسران فقهالقرآن غالباً به حدود پانصد آیه یا کمتر بسنده کردهاند که به نظر میرسد این تعداد، نماینده تمامی ظرفیت فقهی قرآن نباشد. در این مقاله نخست اقوال گوناگون درباره آیاتالاحکام ذکر شده، سعی شده است وجهالجمعهایی برای توجیه این اختلافها ارائه شود. در نتیجه ارائه آمار قطعی درباره ظرفیت فقهی قرآن ناممکن است و باید ظرفیت فقهی قرآن را توسعهپذیر دانست. در ادامه برای اثبات این مدعا به برخی مبانی توسعهدهنده ظرفیت فقهی پرداخته شده است که عبارتاند از: امکان انتزاع حکم کلی از قضایای جزئیه، امکان انتزاع حکم کلی از قسمتی از یک آیه و امکان استنباط حکم فقهی از آیات غیرفقهی. در پایان به برخی ابزارهای کشف این ظرفیتهای بعضاً ناآشکار اشاره شده است؛ ابزارهایی چون: الغای خصوصیت، تأویل و نگاه جامع.
کلیدواژهها