نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه یزد/ نویسنده مسئول (ghasemi@yazd.ac.ir). عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی خرم‌آباد (hghmyu@gmail.com

چکیده

امروزه «عدالت ترمیمی» یکی از الگوهای اصلی در علوم جنایی است. عدالت ترمیمی به‌جای مجازات‌کردن، درصدد ترمیم خسارت‌های بزهدیده و بازسازی روابط بزهکار با بزهدیده و جامعه محلی ازطریق روش‌های غیررسمی است. یکی از نظریه‌های مهم در این رویکرد، نظریه «شرمسارسازی بازپذیرکننده» است. اساس این نظریه بر مبنای تفکیک شرم برچسب‌زننده و شرم بازپذیر‌کننده استوار شده است. با تطبیق این نظریه بر سوره یوسف† می‌توان گفت این سوره، میان شرم برچسب‌زننده علیه همسر عزیز مصر و آثار جرم‌زای آن، با شرمسارسازی برادران حضرت یوسف† مقایسه دقیقی ارائه می‌دهد که به‌موجب آن، راه درست حل و فصل مشکلات ناشی از بزهکاری، ازطریق مواجه‌سازی غیرمستقیم برادران یوسف† با آثار و عواقب رفتارشان و خنثی‌سازی تکنیک‌های توجیه بزه، به عذرخواهی واقعی آنها و ترمیم روابط میان ایشان و بزهدیدگان و خانواده و جامعه محلی منتهی می‌شود. سوره یوسف† نه‌تنها حاوی ارکان موجود در نظریه مذکور است، بلکه آموزه‌هایی چون «شرمساری برخی بزهدیدگان» و «سلب تعین از هویت بزهکار و بزهدیده» ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها