نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیات علمی دانشگاه تهران دانشکدگان فارابی قم
چکیده
بر اساس اصل اولیِ مستفاد از ادله اولیه، از جمله آیه غیبت، اسرار اشخاص و هر آنچه که به حیثیت معنوی و موقعیت فردی و اجتماعی یا حُسن شهرت آنان مربوط باشد، در مقوله حریم اشخاص قرار دارد و علی القاعده مصون از تعرض محسوب می شود. یکی از مواردی که به عنوان استثناء بر این اصل مطرح می شود، «اقدام» شخص موضوع حرمت در هتک این حریم و نقش این اقدام در «زوال حیثیت معنوی اقدام کننده» است.
اقدام شخص، ممکن است در قالب «اراده انشایی» و به صورت «اسقاط حق» و یا در قالب «اراده مادی» و منتج به «سقوط حق»، تظاهر وجودی پیدا کند؛ مورد اول در نوشتار دیگری بررسی می شود. اما پرسشی که مطرح می شود این است که اقدام شخص در قالب دوم، تا چه حدی احترام حیثیت معنوی وی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟
در پرتو بررسی تحلیلی و استفاده از شیوه اصولی در تحلیل محتوایی(شیوه پژوهش)، اقدام خارجی شخص که از جمله در قالب نقض آشکار هنجارهای اخلاقی (تجاهر به فسق) محقق می شود، «به طور نسبی» به «سقوط احترام» حیثیت معنوی اشخاص منجر می شود؛ اعم از این که از باب خروج تخصصی باشد یا خروج تخصیصی؛ بنابراین، عنصر زمان، نسبیت زمانی(موقتی بودن سقوط) و عنصر مکان، نسبیت مکانی را در سقوط احترام شخص اقدام کننده، اقتضا دارد و در بقیه موارد بر اساس قاعده احترام عمل می شود و در هرحال، بر اساس آیه 19 سوره نور، نشر داده های مربوط، نباید به گشترش بی حیایی دامن زند(دستاورد پژوهش) .
کلیدواژه‌ها
)