نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
چکیده
به‌اعتقاد کلبرگ ـ شیعه‌شناس مشهور ـ تقیه از مختصات امامیان است که از آغاز ظهور امامیه در دوران امام باقر، توجیه آن را بر معنای مبهم برخی آیات قرآنی استوار کردند. در مقابل، به عقیده فقهای امامیه، قاعده عقلی تقیه در امم سابق نیز به‌کار می‌رفت و در فقه به‌دلیل جلوگیری از وقوع ضرر، مستلزم تظاهر قولی و فعلی در برابر مخالفان و ازاین‌رو مشمول احکام خمسه می‌گردد. اکنون این پرسش مطرح می‌شود که منشأ تفاوت این دو دیدگاه چیست؟
مقاله حاضر برای نخستین‌بار با بررسی این دو دیدگاه درمورد آیات تقیه، با روش توصیفی تحلیلی بیان می‌دارد که این شیعه‌شناس مشهور برای فهم ماهیت تقیه از آیات قرآنی، به‌استناد منابع اهل سنّت و چند منبع محدود قدمای شیعه بسنده کرد و از غنای منابع فقهی معاصر و حتی متأخر بی‌بهره ماند؛ درنتیجه دیدگاه وی فاقد منابع معتبر ارزیابی می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)